Η ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΤΑΞΗ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΓΙΑ ΤΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΣΥΣΣΩΡΕΥΜΕΝΑ ΧΡΕΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (!!!)
Β΄μέρος: ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΙΔΕΙΑ
Σε συνέχεια του προηγουμενου αρθρου μας, παρουσιάζουμε εδώ αναλυτικότερα την εξέλιξη των δημοσίων δαπανών τα τελευταία 15 χρόνια.
Σκοπός μας είναι να αποδείξουμε πώς όλη η προπαγάνδα περί σπάταλου κράτους, κράτους μαμούθ και γιγαντωμένου δημόσιου τομέα - φαινόμενα που προκύπτουν, υποτίθεται, από τους υψηλούς μισθούς από τη μία, και από την κακοδιαχείριση και την διασπάθιση δημόσιου χρήματος, ακριβώς λόγω του δημόσιου χαρακτήρα των παρεχόμενων υπηρεσιών, όλη αυτή η προπαγάνδα έχει πολύ μικρή σχέση με την πραγματικότητα. Στο σύντομο αυτό σημείωμα, αναπαράγουμε τον πίνακα από την εργασία του επίκουρου καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών, Θανάση Μανιάτη με τίτλο «Η δημοσιονομική κρίση και ο κοινωνικός μισθός στην Ελλάδα», η οποία θα δημοσιευτεί σύντομα σε συλλογικό τόμο της Επιστημονικής Εταιρείας Πολιτικής Οικονομίας.
Σκοπός μας είναι να αποδείξουμε πώς όλη η προπαγάνδα περί σπάταλου κράτους, κράτους μαμούθ και γιγαντωμένου δημόσιου τομέα - φαινόμενα που προκύπτουν, υποτίθεται, από τους υψηλούς μισθούς από τη μία, και από την κακοδιαχείριση και την διασπάθιση δημόσιου χρήματος, ακριβώς λόγω του δημόσιου χαρακτήρα των παρεχόμενων υπηρεσιών, όλη αυτή η προπαγάνδα έχει πολύ μικρή σχέση με την πραγματικότητα. Στο σύντομο αυτό σημείωμα, αναπαράγουμε τον πίνακα από την εργασία του επίκουρου καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών, Θανάση Μανιάτη με τίτλο «Η δημοσιονομική κρίση και ο κοινωνικός μισθός στην Ελλάδα», η οποία θα δημοσιευτεί σύντομα σε συλλογικό τόμο της Επιστημονικής Εταιρείας Πολιτικής Οικονομίας.
Επαναλαμβάνουμε το συμπέρασμα της εργασίας: «Το πιο σημαντικό στοιχείο που ξεχωρίζει από τη σύγκριση είναι το εξής: συγκρίνοντας την κατάσταση στην Ελλάδα με εκείνη στην ΕΕ-15 είναι προφανές ότι τα δημοσιονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει το ελληνικό κράτος δεν οφείλονται στις υπερβολικές δημόσιες δαπάνες […]».
Το δεύτερο στοιχείο που προκύπτει από τον παρακάτω πίνακα {1} είναι ότι οι τομείς της υγείας και της παιδείας που μπαίνουν τώρα στο στόχαστρο για περικοπές είναι σταθερά υποχρηματοδοτούμενες σε σχέση με την ΕΕ. Για την Υγεία, το ποσοστό του ΑΕΠ που δαπανάται στην Ελλάδα, κατά μέσο όρο την δεκαπενταετία 1995-2009 είναι μόλις 4.4%, 2% λιγότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Για την Παιδεία το αντίστοιχο ποσοστό είναι ακόμα χαμηλότερο, στο 2.9%, και η διαφορά από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο είναι 2.3%.
Είναι λοιπόν ψέμα ότι τα νοσοκομεία, τα σχολεία και τα πανεπιστήμια αποτελούν μια μαύρη τρύπα όπου μεγάλες ποσότητες δημόσιου χρήματος κατασπαταλώνται, ενώ τα αποτελέσματα των υπηρεσιών είναι πολύ χαμηλά. Αντίθετα, ακριβώς λόγω της υποχρηματοδότησης, οι παρεχόμενες υπηρεσίες είναι χαμηλού επιπέδου. Επιπλέον, για τους τομείς της υγείας και παιδείας θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η γεωγραφική ιδιομορφία της χώρας με τα πολλά νησιά και τις απομακρυσμένες και απομονωμένες επαρχίες, η οποία επιβαρύνει το κόστος διατήρησης σχολίων και νοσοκομείων ή κέντρων υγείας σε όλη τη χώρα.
Το δεύτερο στοιχείο που προκύπτει από τον παρακάτω πίνακα {1} είναι ότι οι τομείς της υγείας και της παιδείας που μπαίνουν τώρα στο στόχαστρο για περικοπές είναι σταθερά υποχρηματοδοτούμενες σε σχέση με την ΕΕ. Για την Υγεία, το ποσοστό του ΑΕΠ που δαπανάται στην Ελλάδα, κατά μέσο όρο την δεκαπενταετία 1995-2009 είναι μόλις 4.4%, 2% λιγότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Για την Παιδεία το αντίστοιχο ποσοστό είναι ακόμα χαμηλότερο, στο 2.9%, και η διαφορά από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο είναι 2.3%.
Είναι λοιπόν ψέμα ότι τα νοσοκομεία, τα σχολεία και τα πανεπιστήμια αποτελούν μια μαύρη τρύπα όπου μεγάλες ποσότητες δημόσιου χρήματος κατασπαταλώνται, ενώ τα αποτελέσματα των υπηρεσιών είναι πολύ χαμηλά. Αντίθετα, ακριβώς λόγω της υποχρηματοδότησης, οι παρεχόμενες υπηρεσίες είναι χαμηλού επιπέδου. Επιπλέον, για τους τομείς της υγείας και παιδείας θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η γεωγραφική ιδιομορφία της χώρας με τα πολλά νησιά και τις απομακρυσμένες και απομονωμένες επαρχίες, η οποία επιβαρύνει το κόστος διατήρησης σχολίων και νοσοκομείων ή κέντρων υγείας σε όλη τη χώρα.
Παραπέρα, για δαπάνες κοινωνικής προστασίας γενικά δαπανάται στην Ελλάδα το 17.2%, ενώ στην ΕΕ-15 το αντίστοιχο ποσοστό είναι 18.8%, δηλαδή 1.6% λιγότερο, κατά μέσο όρο.
Θα πει κανείς: και όλες αυτές οι περιπτώσεις διασπάθισης χρήματος με τις οποίες μας βομβαρδίζουν καθημερινά; Μια πρώτη απάντηση είναι ότι αυτές οι περιπτώσεις μειώνουν ακόμα περισσότερο τα αναγκαία για την δημόσια υγεία και παιδεία κονδύλια και ότι σε καμιά περίπτωση δεν μπορούμε να αναθέσουμε την εξυγίανση και τη διαφάνεια σε αυτούς ακριβώς που ευθύνονται για τη διασπάθιση δημόσιου χρήματος. Να σημειωθεί επίσης ότι αυτή η διασπάθιση, όπου γίνεται, υπηρετεί τη συκοφάντηση των κοινωνικών λειτουργών που κάτω από αντίξοες συνθήκες αγωνίζονται να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους. Ο λόγος είναι προφανής: αυτοί οι τελευταίοι θα επωμιστούν άμεσα το βάρος των περικοπών, ενώ όλοι οι υπόλοιποι εργαζόμενοι θα κληθούν να ξαναπληρώσουν για υποβαθμισμένες (πόσο ακόμα άραγε;) υπηρεσίες υγείας και παιδείας.
{1} Ο πίνακας παρουσιάζει τις δημόσιες δαπάνες και έσοδα, ως ποσοστό στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν, ώστε να είναι συγκρίσιμα τα στοιχεία με αυτά άλλων χωρών ή της ΕΕ. Με άλλα λόγια, δείχνει τι μέρος του ετήσια παραγόμενου πλούτου δαπανάται από το κράτος στις διάφορες κατηγορίες δαπανών καθώς και το αντίστοιχο μέρος των δημόσιων εσόδων. Τα στοιχεία παρέχονται από τη Eurostat, την επίσημη Στατιστική Υπηρεσία της ΕΕ.
Του Γιώργου Λαμπρινίδη, Οικονομολόγου
(αναδημοσίευση από την εφημερίδα «Νέο Εμπρός»)
