Στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια αντιμετωπίζουμε ένα σοβαρό ζήτημα: την εξάπλωση χιλιάδων ανεμογεννητριών (α/γ) στα βουνά και τα νησιά μας. Το Χωροταξικό Πλαίσιο των ΑΠΕ (2008) και ο νόμος Επιτάχυνσης των ΑΠΕ (2010) επιδιώκουν να μετατρέψουν τη χώρα μας σε ένα τεράστιο αιολικό πάρκο.
Σε αυτά τα πλαίσια στις 15/7/2011 η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας αποφάσισε να παραχωρήσει άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από αιολικό σταθμό στην Ικαρία στην εταιρία ΙΚΑΡΟΣ- ΑΝΕΜΟΣ ΑΕ συμφερόντων του ομίλου Μυτιληναίου. Πρόκειται για μια γιγαντιαία εγκατάσταση που προβλέπει να εγκατασταθούν 110 ανεμογεννήτριες με συνολική ισχύ 330 Mwh που θα καταλάβουν σχεδόν όλη την κορυφογραμμή της Ικαρίας.
Είναι προφανές ότι η συγκεκριμένη «επένδυση» καμία σχέση δεν έχει με τις ενεργειακές ανάγκες του νησιού, αφού η Ικαρία σήμερα έχει εγκατεστημένη ισχύ 12,5 MW (από θερμοηλεκτρικό σταθμό), 600 KW από ανεμογεννήτρια ιδιώτη και είναι σε εξέλιξη η κατασκευή Υβριδικού ενεργειακού σταθμού στη δυτική Ικαρία, συνολικής εγκατεστημένης ισχύς 6,5 MW. Όλα αυτά όταν η μέγιστη προβλεπόμενη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας για την Ικαρία προβλέπεται στα 9 MW. Η σκοπιμότητα του έργου είναι ξεκάθαρη: Εκμετάλλευση του αιολικού δυναμικού του νησιού μας και εγγυημένη πώληση της παραγόμενης ενέργειας μέσω της διασύνδεσης σε υψηλότατες τιμές για σίγουρα υπερκέρδη.
Η στήριξη - με την αδειοδότηση και την κρατική χρηματοδότηση - που παρέχει η κυβέρνηση, στους «επενδυτές» για την κατασκευή φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων και τεράστιων Αιολικών Πάρκων ανεμογεννητριών, αποτελεί μια ακόμα πρόκληση με το πρόσχημα της «πράσινης ανάπτυξης» που δεν είναι τίποτε άλλο παρά «πράσινες μπίζνες» σε βάρος του λαού και των πραγματικών αναγκών του!
Οι εταιρείες αιολικής ενέργειας λόγω της αναμενόμενης κερδοφορίας έχουν κάθε συμφέρον να εγκαταστήσουν όσο το δυνατό μεγαλύτερα Αιολικά Πάρκα, στη χώρα μας. Η πολιτική προώθησης των ΑΠΕ έχει διαμορφωθεί τυφλά υπέρ της μαζικής εγκατάστασης Αιολικών Πάρκων (ΑΠ) αγνοώντας τις συνέπειες εγκατάστασής τους σε παρθένα ορεινά και νησιωτικά τοπία.
Παράλληλα, οι ιδιώτες παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας από τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας έχουν εξασφαλίσει μακροχρόνια συμβόλαια εγγυημένης απορρόφησης της παραγωγής τους με τιμές πολλαπλάσιες από τις άλλες μορφές ηλεκτροπαραγωγής.
Ειδικά για τα αιολικά πάρκα το κόστος παραγωγής ρεύματος είναι 8,75 λεπτά του ευρώ ανά KWh, τη στιγμή που το μέσο κόστος παραγωγής στη ΔΕΗ είναι λιγότερο από 4 λεπτά του ευρώ ανά KWh.
Αυτήν την υπέρογκη διαφορά την πληρώνει ο καταναλωτής με την αύξηση του τέλους Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και την αύξηση της τιμής του ρεύματος. Τελικά, οι πραγματικά ωφελημένοι είναι οι τράπεζες, που χορηγούν «πράσινα δάνεια» και οι μεγάλοι μονοπωλιακοί όμιλοι που θα αναλάβουν δουλειές δισεκατομμυρίων (όπως π.χ. η εταιρεία ΙΚΑΡΟΣ ΑΝΕΜΟΣ Α.Ε, που ενδιαφέρεται να αναλάβει την κατασκευή Αιολικού Πάρκου στην περιοχή μας).
Ο ισχυρισμός ότι με την κατασκευή μεγάλης κλίμακας ΑΠΕ αντικαθιστούμε τους συμβατικούς σταθμούς δεν ανταποκρίνεται στην αλήθεια. Τα χιλιάδες ΜW αιολικής ενέργειας που σχεδιάζονται να διεισδύσουν στο σύστημα της χώρας, πρέπει να υποστηρίζονται από αντίστοιχα ΜW ενέργειας εργοστασίων άνθρακα, λιγνίτη ή φυσικού αέριου. Με τα λόγια της E.ΟΝ Netz (2005), της εταιρείας που λειτουργεί τα περισσότερα Αιολικά Πάρκα στη Γερμανία, «τα ΑΠ δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τα θερμοηλεκτρικά εργοστάσια παρά μόνο σε ένα περιορισμένο βαθμό». Το Der Spiegel (2007) αναφέρει ότι η Γερμανία αν και διαθέτει τη μεγαλύτερη εγκατεστημένη αιολική ισχύ 16.000 MW, ετοιμάζει 26 νέους ηλεκτροπαραγωγικούς σταθμούς άνθρακα. Η Δανία που έχει εγκατεστημένη αιολική ισχύ άνω των 6.000 MW δεν έχει κλείσει τους συμβατικούς σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος (Mason, 2005).
Συνοψίζοντας τα προηγούμενα, η αιολική ενέργεια παρουσιάζει σοβαρά μειονεκτήματα είτε για να στηρίξει κεντρικά το εθνικό σύστημα ενέργειας είτε στην ικανότητά της να μειώσει τους ρύπους που προκαλούν την κλιματική αλλαγή. Συνοπτικά τα μειονεκτήματα της μαζικής εξάπλωσης των α/γ είναι:
· Οι ανεμογεννήτριες δεν παράγουν ρεύμα όποτε το χρειαζόμαστε. παραγωγή ρεύματος είναι ασταθής γιατί εξαρτάται από τη διακύμανση του ανέμου.
· Παράγουν πραγματική ισχύ κατά 25% έως 30% χαμηλότερη της ονομαστικής.
· Το γεγονός ότι οι ανεμογεννήτριες απαιτούν την παράλληλη λειτουργία υποστηρικτικών σταθμών ορυκτών καυσίμων και παράγουν ενέργεια λιγότερη του μισού της ονομαστικής αξίας τους, σημαίνει ότι εξοικονομούν μικρότερο ποσό CO2 από αυτό που διατυμπανίζεται.
· Η αιολική ενέργεια δεν είναι ανταγωνιστική σε σχέση με τα ορυκτά καύσιμα γι’ αυτό απαιτεί μόνιμη επιδότηση στην τιμή αγοράς που την χρεώνεται ο καταναλωτής.
· Η μαζική εξάπλωση των ανεμογεννητιών στη χώρα μας θα έχει τεράστια επίπτωση στο ελληνικό τοπίο τόσο εξαιτίας του ασύμβατου μεγέθους, όσο και εξαιτίας των εκτεταμένων επεμβάσεων (δρόμοι, δίκτυα).
· Οι επιπτώσεις στον τουρισμό και στην ποιότητα ζωής των ντόπιων κατοίκων που θα ζουν μαζί με τις τεράστιες ανεμογεννήτριες δεν έχουν συζητηθεί και εκτιμηθεί σοβαρά. (Στη Δανία π.χ. οι περιοχές τουριστικού προορισμού παραμένουν ελεύθερες από οποιαδήποτε εγκατάσταση ανεμογεννητριών. Στη χώρα μας που συνεχώς τονίζουμε τη σημασία του τουρισμού για την τοπική ανάπτυξη, δεν φαίνεται να έχουμε σκεφθεί σοβαρά την αρνητική επίδραση που θα έχει η μαζική εγκατάσταση Αιολοκών Πάρκων σε μια ζωτική οικονομική δραστηριότητα για πολλές περιοχές).
Οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Φωτοβολταϊκά ή ανεμογεννήτριες, γεωθερμία κλπ) μπορούν να αναπτυχθούν προς όφελος του λαού μας και των δημοτών μας μόνο μέσα στα πλαίσια ενός κεντρικού σχεδιασμού με τον απόλυτο έλεγχο του δημοσίου που θα υπηρετεί την εξουσία του λαού και όχι τα κέρδη των ολίγων.
Γνώμονας θα είναι το μέτρο στη φύση, στο τοπίο, στη φέρουσα ικανότητα του νησιού σε συνάρτηση με τις ενεργειακές του ανάγκες και κάτω από το πρίσμα όχι της υπερκατανάλωσης αλλά της εξοικονόμησης ενέργειας με δωρεάν επιδοτήσεις για καθαρά ενεργειακές λύσεις σε επίπεδο οικιακής οικονομίας και σε επίπεδο δήμου, δημόσιων κτιρίων κλπ. Τονίζουμε πως το ΣτΕ έχει αποφανθεί ότι «…η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να έχει ως όριο τη φέρουσα ικανότητα των μικρών νησιών. Ήπιο και βιώσιμο ηλεκτρικό δίκτυο μικρής νήσου δεν μπορεί ποτέ να είναι μείζον δίκτυο υψηλής τάσης, γιατί ένα τέτοιο δίκτυο αντιστρατεύεται και βλάπτει τη βιωσιμότητα του νησιού ως ιδιαιτέρου και αυτοτελούς οικοσυστήματος,….».
Σχετικά με την «φιλολογία» που αναπτύσσεται από συγκεκριμένους συμπατριώτες μας για την απραξία των τριών δήμων της Ικαρίας που γνώριζαν το ενδιαφέρον της εταιρείας ΙΚΑΡΟΣ ΑΝΕΜΟΣ Α.Ε (ή ότι ακόμα και συμφώνησαν παραχωρώντας δημοτικές εκτάσεις).
Τονίζουμε κατηγορηματικά πως οι διαδώσεις αυτές δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα και εντάσσονται στην γνωστή το τελευταίο διάστημα πρακτική διάδοσης ανυπόστατων φημών ως γεγονότων, με αποκλειστικό σκοπό να αποπροσανατολίσουν από το κυρίαρχο αυτή την στιγμή ζήτημα, την αντιμετώπιση της επίθεσης επιχειρηματικών συμφερόντων στην Ικαρία και το φυσικό της περιβάλλον.
Για την ιστορία να αναφέρουμε πως στην παρελθούσα δημοτική περίοδο στα δημοτικά συμβούλια τις Ικαρίας κατατεθήκαν δυο προτάσεις από επιχειρηματικούς ομίλους που δραστηριοποιούνται στις ΑΠΕ (μια στις Ράχες και μια στον Άγιο Κήρυκο) οι οποίες απορρίφθηκαν με τις ψήφους των παρατάξεων που συγκρότησαν στην συνέχεια την Λαϊκή Συσπείρωση Ικαρίας.
Σε ότι αφορά την Λαϊκή Συσπείρωση Ικαρίας ξεκαθαρίζοντας την θέση μας σχετικά με την σχεδιαζόμενη επένδυση της εταιρείας ΙΚΑΡΟΣ ΑΝΕΜΟΣ Α.Ε, τονίζουμε πως είμαστε κάθετα αντίθετοι στο ενδεχόμενο να υλοποιηθεί γιατί :
1. Σχεδόν όλη η κορυφογραμμή των βουνών της Ικαρίας θα μετατραπεί σε ένα απέραντο αιολικό πάρκο, με καταστροφικές συνέπειες στην χλωρίδα-πανίδα του νησιού, και μη αναστρέψιμες περιβαλλοντικές αλλοιώσεις (υπάρχουν αντίστοιχα χαρακτηριστικά παραδείγματα π.χ στην Εύβοια)
2. Θα υπάρξουν σοβαρές συνέπειες στην ανθρώπινη υγεία από τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία των ανεμογεννητριών καθώς και σημαντική όχληση από τον παραγόμενο θόρυβο τους.
3. Κανένα οικονομικό όφελος δεν προβλέπεται για τους κατοίκους του νησιού μας, εκτός του «ανταποδοτικού» τέλους προς τους ΟΤΑ, (τέλος που ο ν.3851/2010 μειώνει από 3% σε 1,7% ) που και αυτό είναι επισφαλές. Αλλά αυτό δεν μπορεί να θεωρηθεί «επιχείρημα» προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ο τόπος μας -αφού καταστραφεί- σε πεδίο ατελείωτης κερδοφορίας των όποιων επιχειρηματικών ομίλων «με τα έξοδα πληρωμένα από τις τσέπες μας». (Η συμβολή της περιοχής στην παραγωγή ενέργειας αποτιμάται αναμφίβολα πολύ περισσότερο από αυτό το 1,7%, ενώ κανένας δεν έχει δει την παραμικρή μείωση στο λογαριασμό της ΔΕΗ, αντιθέτως αυξάνουν συνεχώς τα τέλη υπέρ των ΑΠΕ 18,5 φορές πάνω το 2010). Όσο για το ότι με αυτά τα πιθανά λεφτά θα φτιαχτούν δρόμοι και σχολεία, θα προτείναμε σε όσους το ισχυρίζονται να βγουν στο δρόμο μαζί με το λαϊκό κίνημα και να διεκδικήσουν τις αυτονόητες υποχρεώσεις του κράτους για υποδομές, Παιδεία, Υγεία, κλπ.
Ως Λαϊκή Συσπείρωση τονίζουμε πως σε καμία περίπτωση δε συναινούμε στην υποθήκευση των ζωών των δικών μας και των παιδιών μας. Σε αυτή την κατεύθυνση θα κάνουμε ότι περνάει από το χέρι μας ώστε να εμποδίσουμε την πραγματοποίηση αυτής της καταστροφικής (κατά την άποψη μας) «επένδυσης».
Θυμίζουμε ότι η Λαϊκή Συσπείρωση Ικαρίας άνοιξε αυτό το ζήτημα καλώντας σε έκτακτη σύγκληση του Δημοτικού Συμβουλίου.
Απαιτώντας τη μη εκχώρηση (με οποιονδήποτε τρόπο) δημοτικών εκτάσεων για την εγκατάσταση του αιολικού σταθμού 330mw, καλούμε για μια ακόμα φορά τον Δήμο Ικαρίας να προχωρήσει σε σύγκληση του Δημοτικού Συμβουλίου με αυτό το θέμα και αποστολή πρόσκλησης για να συμμετέχουν σε όλους τους φορείς (Συνδικαλιστικούς- σύλλογοι του νησιού κλπ), έτσι ώστε όλοι να τοποθετηθούν επισήμως απέναντι σε αυτή την καταστροφική επίθεση επιχειρηματικών συμφερόντων στην Ικαρία και το φυσικό της περιβάλλον.
Ικαρία, 28 Αυγούστου 2011