Στις 15/7/2011 η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας αποφάσισε να παραχωρήσει άδεια εγκατάστασης αιολικού πάρκου στην Ικαρία στην εταιρία ΙΚΑΡΟΣ- ΑΝΕΜΟΣ ΑΕ συμφερόντων του ομίλου Μυτιληναίου. Πρόκειται για μια γιγαντιαία εγκατάσταση αφού προβλέπεται να εγκατασταθούν 110 ανεμογεννήτριες με συνολική ισχύ 330 Mwh. Θα καταλάβουν και θα εκτείνονται σε όλη την κορυφογραμμή της Ικαρίας. Για το ΚΚΕ, υπάρχει ένα βασικό κριτήριο αξιολόγησης κάθε ενεργειακής πολιτικής και συνολικά και σε επιμέρους τομείς της, όπως εν προκειμένω της αιολικής ενέργειας. Είναι το πώς απαντά κανείς στο κεντρικό ερώτημα, αν η αυτή η ενεργειακή πολιτική θα υπηρετεί τις λαϊκές ανάγκες ή την κερδοφορία του μονοπωλιακού κεφαλαίου. Αν θα έχουμε μια πολιτική που θα οδηγεί στο να κατοχυρώσει την ενέργεια σαν κοινωνικό αγαθό ή, αντίθετα, την αντιμετωπίζει σαν εμπόρευμα.
Είναι προφανές ότι η συγκεκριμένη «επένδυση» καμία σχέση δεν έχει με τις λαϊκές ανάγκες, των εργαζομένων, των αγροτών, των επαγγελματιών, των συνταξιούχων, των άνεργων, των νέων, των γυναικών, οι οποίοι έτσι και αλλιώς, χτυπιούνται σκληρά από τις συνέπειες της καπιταλιστικής κρίσης και την αντεργατική- αντιλαϊκή πολιτική κυβέρνησης- Ε.Ε.- ΔΝΤ.
Η κυβερνητική πολιτική για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) εντάσσεται στο πλαίσιο της γενικότερης πολιτικής της κυβέρνησης για «απελευθέρωση» και ιδιωτικοποίηση του τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας που προωθείται με σειρά νομοθετημάτων και νομοθετικό πλαίσιο, τέτοιο που να εξασφαλίζει στο μεγάλο κεφάλαιο όρους και προϋποθέσεις εγγυημένης και απρόσκοπτης κερδοφορίας. Το Χωροταξικό Πλαίσιο των ΑΠΕ (2008) και το νομοσχέδιο Επιτάχυνσης των ΑΠΕ (2009) επιδιώκουν να μετατρέψουν τη χώρα μας σε ένα τεράστιο αιολικό πάρκο.
Μεγάλες εταιρείες ελληνικές και ξένες στήνουν κερδοφόρες επιχειρήσεις παραγωγής ρεύματος με Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και κυρίως αιολικά πάρκα.
Σε όλη τη χώρα γίνεται σκληρός ανταγωνισμός, κυριολεκτικά αγώνας δρόμου μεταξύ των ομίλων που δραστηριοποιούνται στον τομέα, να εξασφαλίσουν άδειες για να εγκαταστήσουν μονάδες παραγωγής ρεύματος με ΑΠΕ καθώς έχουν τεράστια οικονομικά κίνητρα.
Εξασφαλίζουν επιδοτήσεις με σημαντικά ποσά από κρατικά και κοινοτικά κονδύλια για να φτιάξουν τις εγκαταστάσεις και εγγυημένη προαγορά του συνόλου της παραγωγής ρεύματος για τα επόμενα 25 με 30 χρόνια σε τιμές πολύ μεγαλύτερες από την παραγόμενη από τη ΔΕΗ.
Ειδικά για τα αιολικά πάρκα το κόστος παραγωγής ρεύματος είναι 8,75 λεπτά του ευρώ ανά KWh, τη στιγμή που το μέσο κόστος παραγωγής στη ΔΕΗ (λιγνίτες, πετρέλαια, κλπ.) είναι λιγότερο από 4 λεπτά του ευρώ ανά KWh. Η εγγυημένη τιμή απορρόφησης γέμισε με υπερκέρδη τα ταμεία των εταιρειών που λειτούργησαν μέχρι τώρα και δημιούργησε τεράστια κίνητρα και ενδιαφέρον σε πολλές άλλες.
Είναι φυσικό με τέτοια κίνητρα, με τέτοια εγγυημένη κερδοφορία, το ενδιαφέρον των αρπακτικών να έχει ξεπεράσει κάθε όριο και να έρχεται τώρα και η σειρά του νησιού μας. Η σκοπιμότητα του έργου είναι ξεκάθαρη: Εκμετάλλευση του αιολικού δυναμικού του νησιού μας και εγγυημένη πώληση της παραγόμενης ενέργειας μέσω της διασύνδεσης σε υψηλότατες τιμές για σίγουρα υπερκέρδη.
Ø Μια τέτοια επένδυση θα πλήξει ανεπανόρθωτα τις περιοχές που θα αναπτυχθεί, τα βουνά μας δηλαδή, αλλοιώνοντας την ιστορική, αρχαιολογική, οικολογική φυσιογνωμία τους, διώχνοντας τους αγροτοκτηνοτρόφους και μελισσοκόμους, αλλάζοντας τις χρήσεις γης και δημιουργώντας ένα δαιδαλώδες πλέγμα δρόμων και δικτύων που θα προξενήσει ανεπανόρθωτη ζημιά.
Ø Θα ακούσουμε επιχειρήματα υπέρ της «επένδυσης», για την «πράσινη ενέργεια» και την προστασία του περιβάλλοντος. Αλλά η αλήθεια είναι ότι με τις υπάρχουσες μονάδες και το υπό κατασκευή υβριδικό καλύπτονται πλήρως οι τοπικές ανάγκες! Από την άλλη όσο περισσότερα αιολικά «πάρκα» κατασκευάζονται, τόσο περισσότερες εφεδρικές-υποστηρικτικές, δηλαδή συμβατικές μονάδες, απαιτούνται. Και έτσι ενώ οι προπαγανδιστές των αιολικών μιλούν για εκπομπές μικρότερων ποσοστών διοξειδίου του άνθρακα, στην πραγματικότητα η παράλληλη υπολειτουργία των εφεδρικών μονάδων θα κοστίζει περισσότερο οικονομικά και θα επιβαρύνει περιβαλλοντικά, αφού τελικά δεν θα εξοικονομούνται μικρότερα ποσά διοξειδίου του άνθρακα! Όπου υπήρξε μαζική κατασκευή ανεμογεννητριών δεν προέκυψε κατ’ ανάγκη και απεξάρτηση από συμβατικές μεθόδους παραγωγής ενέργειας, ουσιαστική μείωση των ρύπων ή παύση λειτουργίας των συμβατικών εγκαταστάσεων.
Ø Θα ακούσουμε επιχειρήματα για την ανάπτυξη. Όμως η έννοια της οικονομικής ανάπτυξης δεν είναι μια ουδέτερη, τεχνοκρατική έννοια, αλλά έχει βαθύτατο οικονομικό – πολιτικό- ταξικό περιεχόμενο και σχετίζεται άρρηκτα με το ερώτημα «για ποιον;». Γιατί σήμερα αυτό που βλέπουμε, αυτό που ζούμε είναι ότι στο όνομα της ανάπτυξης το μόνο που προωθείται είναι η εξυπηρέτηση των συμφερόντων του μεγάλου κεφαλαίου, η μεγιστοποίηση της κερδοφορίας των εγχώριων και ξένων μονοπωλιακών ομίλων ενώ την ίδια στιγμή συνθλίβονται αλύπητα τα δικαιώματα, οι ανάγκες και οι ζωές των εργαζομένων, της λαϊκής οικογένειας, Για εμάς είναι ξεκάθαρο ότι ανάπτυξη υπέρ των εργαζομένων και επιχειρηματικά συμφέροντα δεν πάνε μαζί. Και είναι πολλά είναι τα παραδείγματα από αυτή την ανάπτυξη ακόμα και στο τόπο μας: ελάχιστες θέσεις εργασίας, απλήρωτοι εργαζόμενοι, απαράδεκτες συμβάσεις και εργασιακές σχέσεις, χτύπημα ασφαλιστικών δικαιωμάτων, κλπ.
Ø Θα ακούσουμε επιχειρήματα και για τις θέσεις εργασίας και εννοούνε μερική απασχόληση, ανασφάλιστη και απλήρωτη εργασία, μισθούς πείνας και συμβάσεις με καθεστώς δουλοπαροικίας σαν και αυτή που πρόσφατα ψήφισε η πλειοψηφία του δημοτικού συμβουλίου Ικαρίας. Το αιολικό πάρκο όχι μόνο θα προσφέρει ελάχιστη απασχόληση, αλλά θα απειλήσει με μείωση των θέσεων εργασίας στον Τουρισμό εξαιτίας της αρνητικής επίδρασης που θα έχει στο φυσικό και πολιτισμικό τοπίο.
Ø Η κατασκευή του αιολικού πάρκου θα απαιτήσει και δίκτυα διασύνδεσης- νέα δίκτυα υψηλής τάσης- πράγμα που σημαίνει εκατοντάδες κολώνες και πολλές δεκάδες χιλιόμετρα καλωδίων να κατακλύζουν τα βουνά μας. Άρα πρώτα απ’ όλα σοβαρή επιβάρυνση στην ανθρώπινη υγεία από τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία, πρόσθετη περιβαλλοντική υποβάθμιση και τέλος σοβαρές απώλειες ενέργειας λόγω των μακρινών αποστάσεων μεταφοράς.
Ø Τέλος: τα βουνά της Ικαρίας, κάθε πέτρα και κάθε βράχος είναι μέρος των λαμπρών σελίδων του εργατικού- λαϊκού κινήματος στα χρόνια της αντίστασης, και στη συνέχεια στα «πέτρινα» χρόνια φιλοξένησαν χιλιάδες διωκόμενους αγωνιστές.
Η ανάπτυξη του νησιού δεν περνά μέσα από την καταστροφή της φυσιογνωμίας του, οι ενεργειακές ανάγκες και γενικότερα οι ανάγκες των κατοίκων δεν σχετίζονται με τέτοιες γιγάντιες- ιδιωτικές επενδύσεις, αλλά με την εφαρμογή μιας άλλης πολιτικής που στο κέντρο της θα έχει τον εργαζόμενο άνθρωπο και τις ανάγκες του, μιας πολιτικής που μόνο στα πλαίσια της λαϊκής εξουσίας και οικονομίας μπορεί να εφαρμοστεί.
Το ΚΚΕ αντιτίθεται στην εγκατάσταση ιδιωτικών αιολικών πάρκων, και του συγκεκριμένου, στο πλαίσιο του συνολικού αγώνα ενάντια στην απελευθέρωση – ιδιωτικοποίηση του ενεργειακού τομέα στη χώρα μας.
Ο προβληματισμός για το βαθμό αξιοποίησης κάθε πηγής ενέργειας δεν μπορεί να εγκλωβίζεται σε ψευτοδιλήμματα γενικής αποδοχής ή απόρριψης, ούτε να εξαντλείται σε μονοδιάστατες λύσεις που απολυτοποιούν ένα συγκεκριμένο κριτήριο π.χ. την προστασία του περιβάλλοντος.
Για το ΚΚΕ κάθε λύση που προτείνεται πρέπει να στοχεύει στη συνδυασμένη ικανοποίηση του συνόλου των λαϊκών αναγκών όπως:
- Της αξιοποίησης των εγχώριων πηγών, της μείωσης της ενεργειακής εξάρτησης της χώρας και της εξοικονόμησης ενέργειας.
- Της κατοχύρωσης του ενεργειακού προϊόντος σαν κοινωνικού αγαθού που παρέχεται φθηνά στο λαό (μέσα και από τη μείωση του κόστους ηλεκτροπαραγωγής).
- Της διαφύλαξης της υγείας των εργαζομένων και των κατοίκων και της προστασίας του περιβάλλοντος.
- Της ανάπτυξης συγκεκριμένων περιοχών και εγχώριων βιομηχανικών κλάδων.
Η συνδυασμένη ικανοποίηση του συνόλου αυτών των στόχων μπορεί να επιτευχθεί μόνο από τον κεντρικό ενεργειακό σχεδιασμό, στο πλαίσιο μιας οικονομίας που θα λειτουργεί με γνώμονα τις λαϊκές ανάγκες και όχι το καπιταλιστικό κέρδος. Μοχλός αυτού του ενεργειακού σχεδιασμού θα είναι ο ενιαίος αποκλειστικά κρατικός ενεργειακός φορέας της λαϊκής οικονομίας, μέσω του οποίου θα μπορέσει να γίνει η αναγκαία και χρήσιμη για τους εργαζομένους αξιοποίηση της αιολικής ενέργειας. Μόνο στο πλαίσιο αυτής της οικονομίας με κοινωνικοποιημένα τα βασικά μέσα παραγωγής μπορεί να πάψει η ενέργεια να αποτελεί εμπόρευμα και να μετατραπεί σε κοινωνικό αγαθό.
Η Νομαρχιακή Επιτροπή
Ικαρίας και Φούρνων του ΚΚΕ
7/8/2011
