Τετάρτη 16 Απριλίου 2014

Διαχείριση της φτώχειας




Η κυβέρνηση ανακοινώνει αυτές τις μέρες μια σειρά από μέτρα για τη διαχείριση της πιο ακραίας φτώχειας, που εστιάζουν στη σίτιση και την προσωρινή στέγαση των αστέγων.
Οι άστεγοι αυξήθηκαν σημαντικά τα τελευταία χρόνια στην Αθήνα και σε άλλες μεγάλες πόλεις. Μεταξύ τους βρίσκονται χιλιάδες πρώην εργαζόμενοι και μικροεπαγγελματίες, που έχασαν κάθε πηγή εισοδήματος και κατ' επέκταση το σπίτι στο οποίο έμεναν, είτε ήταν δικό τους είτε το νοίκιαζαν.
Για όλους αυτούς, η κυβέρνηση υπόσχεται να εξασφαλίσει ένα κατάλυμα για 20 μέρες, ενώ υπόσχεται την προώθησή τους σε άλλες βραχυπρόθεσμες δομές. Ταυτόχρονα, η ενίσχυση των προγραμμάτων για τη σίτισή τους θα πραγματοποιηθεί δίνοντας 20 εκ. ευρώ σε φιλανθρωπικές οργανώσεις και ΜΚΟ που διοργανώνουν συσσίτια. Τα μέτρα αυτά δεν πρόκειται, βεβαίως, να αντιμετωπίσουν ουσιαστικά τη φτώχεια, ούτε τώρα, ούτε στο μέλλον. Ούτε βεβαίως το λεγόμενο «κοινωνικό μέρισμα» θα μπορέσει να αποκαταστήσει τις μεγάλες απώλειες των εισοδημάτων που έχουν υποστεί τα εργατικά - λαϊκά στρώματα τα τελευταία χρόνια.
Αυτά τα μέτρα συνιστούν συνταγή διαχείρισης - ανακύκλωσης της ακραίας φτώχειας, συνταγές που έχουν αξιοποιηθεί σε πολλά καπιταλιστικά κράτη, είτε βρίσκονται σε κρίση είτε σε ανάπτυξη.
Όλα τα κόμματα αστικής διαχείρισης ανταγωνίζονται για το ποιος έχει το καλύτερο πρόγραμμα διαχείρισης της φτώχειας, ονομάζοντάς το μάλιστα «κοινωνική πολιτική». Όλοι επενδύουν πάνω στις μειωμένες απαιτήσεις που έχουν κυριαρχήσει στους εργαζόμενους όλα αυτά τα χρόνια της οικονομικής κρίσης.
Για παράδειγμα, στις 3/6/2013, ο Αλ. Τσίπρας έλεγε από τη Δραπετσώνα: «Ένα χρόνο πριν στην Αθηναΐδα (...) καταθέσαμε (...) μια δέσμη μέτρων με κεντρικό μας σύνθημα ότι αναλαμβάνουμε την ευθύνη να σταματήσουμε την καταστροφή και να ανοικοδομήσουμε την Ελλάδα. Να επαναφέρουμε, δηλαδή, όσο πιο γρήγορα το βιοτικό επίπεδο των Ελληνίδων και των Ελλήνων (...) Σήμερα (...) δυστυχώς δεν μπορούμε να ισχυριστούμε το ίδιο (...) Σήμερα είμαστε αναγκασμένοι να έχουμε ως προτεραιότητα να επουλώσουμε τις πληγές από την καταστροφή». Για όλα τα παραπάνω, παρουσίασε ένα «χάρτη αξιοπρεπούς διαβίωσης» και ανήγγειλε δημόσια διαβούλευση με ΜΚΟ, φορείς και την Εκκλησία.
Το κάδρο συμπληρώνουν οι προγραμματικές θέσεις της «κεντροαριστερής» «Ελιάς», η οποία, στο κεφάλαιο «για την κοινωνία της συνοχής, της αλληλεγγύης, της φροντίδας», προτείνει μέτρα όπως: «Δημιουργία εθνικού συστήματος κοινωνικής φροντίδας», «θεσμοθέτηση ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος», «παρεμβάσεις για ανακούφιση ανέργων» κ.ά.
Το εργατικό-λαϊκό κίνημα βεβαίως και πρέπει να παλεύει για άμεσα μέτρα ανακούφισης γι' αυτούς που υποφέρουν, να αναπτύσσει πρωτοβουλίες αλληλεγγύης στους ανέργους, στους άστεγους, διεκδικώντας ταυτόχρονα και ουσιαστικά μέτρα για την προστασία των ανέργων, παλεύοντας ενάντια στην ανεργία, για την ουσιαστική αποκατάσταση εισοδημάτων κ.λπ.
Είναι, όμως, αναπόφευκτο ότι κάθε πολιτική δύναμη που θέλει να διαχειριστεί το σημερινό αντιλαϊκό καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης να μην μπορεί ούτε καν να υποσχεθεί την αντιμετώπιση της φτώχειας και της ανεργίας. Τα μέτρα λοιπόν διαχείρισης της φτώχειας είναι στρατηγική επιλογή και μονόδρομος για τις αστικές κυβερνήσεις και την ΕΕ, προκειμένου να διαφυλάσσεται η λεγόμενη «κοινωνική συνοχή».
Το μεγάλωμα της φτώχειας και η διαχείρισή της, με μέτρα που τη συντηρούν και την αναπαράγουν, είναι φαύλος κύκλος στον καπιταλισμό, που θα σπάσει μόνο αν ο λαός αποφασίσει με την πάλη του να τσακίσει το σύστημα που τον τσακίζει.

16/4/2014